NA CO CHORUJĄ SAMOYEDY?
Samoyedy jako psy pierwotne są uważane za dość odporną na choroby rasę. Nie jest jednak wolna od chorób i - wbrew powszechniej opinii o rzadkości schorzeń - nierzadko zdarzają się:
- dysplazja bioder (HD) oraz choroby oczu: w szczególności postępujący zanik siatkówki (PRA) i katarakta, ale także dysplazja siarkówki (RD, choć tylko przy mutacji OSD jest uważana za chorobę dziedziczną).
Wybierając hodowlę należy zwrócić szczególną uwagę na wykonane badania minimum rodziców pod kątem dysplazji bioder oraz chorób oczu z dobrymi wynikami.
A już w ogóle bardzo dobrze jest, jeśli także przodkowie rodziców byli przebadani na dysplazję i choroby oczu z dobrymi wynikami. Udowodniono naukowo, że korzystne wyniki badań rodziców i dalszych przodków, choć nie wykluczają niestety całkowicie ryzyka wystąpienia problemu, zmniejszają je do minimum.
Na podstawie badań Szwedzi ustalili prawdopodobieństwo wystąpienia dysplazji u szczeniąt z różnych skojarzeń:
oboje rodzice wolni od dysplazji 24 - 37.5 %
jeden rodzic z dysplazją 44.7 - 50 %
oboje rodzice z dysplazją 84.1 do nawet 93 % !!
ALE! Jeżeli wszyscy dziadkowie są wolni od dysplazji, to prawdopodobieństwo spada do nawet 8.7 % !!
Powyższe choroby - dysplazja bioder oraz choroby oczu, choć wydają się rzadkie, są problemem nękającym rasę, którego nie należy bagatelizować. Problemem często zamiatanym pod dywan, ponieważ znakomita większość polskich hodowców (a często także tych zagranicznych) podaje do publicznej wiadomości tylko wyniki dobre, ukrywając wyniki złe. Jest to o tyle niezrozumiałe i nieodpowiedzialne, o ile prawda jest taka, iż NIE MA CZEGOŚ TAKIEGO JAK LINIA CAŁKOWICIE WOLNA OD CHORÓB, z tego względu, że większość chorób (w tym dysplazja) dziedziczy się poligenetycznie (wielogenowo) i często przez wiele pokoleń schorzenia najzwyczajniej się nie ujawniają, choć drzemią gdzieś w genach. Znajomość dobrych i złych wyników pozwala na odpowiednie dobieranie skojarzeń, by ograniczyć szansę pojawienia się problemu. Są natomiast linie bardziej lub mniej schorzeniami obciążone, a rozważna selekcja hodowlana pomaga na maksymalne zminimalizowanie ryzyka wystąpienia schorzenia u szczeniąt z danego skojarzenia.
Poza dysplazją oraz chorobami oczu w rasie występują, choć znacznie rzadziej:
- kłębuszkowe zapalenie nerek
- u niekastrowanych starszych samców problemy z prostatą
- zdarzają się skłonności do alergii oraz atopowe zapalenie skóry
- u młodych, rosnących psów - dość często młodzieńcze zapalenie kości
Rasa należy także do kręgu ras zagrożonych Sebaceous Adenitis (SA) oraz Zespołem Wobblera, choć choroby te zdarza się stosunkowo rzadko. W Polsce odnotowano też przypadki mikroftalmii - choroby oczu oraz przypadki mimowolnego drżenia mięśni (Zespół Drżenia Białych Psów) u Samoyedów.
Badanie na dysplazję wykonuje się raz w życiu na podstawie zdjęcia rentgenowskiego. Do hodowli dopuszczone są osobniki z wynikiem A, B i C - jednak osobniki z dysplazją C można krzyżować wyłącznie z osobnikami z dysplazją A. Osobniki z dysplazją D i E powinny być kategorycznie wykluczone z hodowli.
Badanie oczu wykonuje się u lekarza specjalisty, uprawnionego do wydania certyfikatu (CERF) - lista lekarzy jest dość wąska, dlatego trzeba wcześniej zaplanować badanie, ponieważ czasem trzeba jechać do innej miejscowości. Badanie powinno się powtarzać - niektórzy badają co roku, inni co dwa lata, jeszcze inni - przed kolejnym kryciem psa albo suki. Prawidłowo certyfikat ważny jest przez rok od wykonania badania. Ważne, aby pies użyty w hodowli otrzymał wynik clear.
Badania genetyczne nie są zbyt powszechne. Wykonuje się je w laboratorium - obecnie zagranicznym. Próbkę pobiera lekarz weterynarii w miejscu zamieszkania (krew) lub pobiera się ją samodzielnie (ślina) i wysyła się pocztą. Samoyedom wykonać można badanie genetyczne na XL-PRA oraz na RD/OSD.
Opracowanie: Paulina Adamska, hodowla The Glow Of The Snowy Star.
Więcej na temat chorób występujących w rasie znajdziesz na forum MójYed w dziale Zdrowie: CHOROBY WYSTĘPUJĄCE W RASIE.